Jest to liturgia wyjątkowa, dziś sprawowana dwa razy w roku w godzinach porannych Wielkiego Piątku i Wielkiej Soboty, dawniej w trzy razy w roku w Wielki Czwartek, Wielki Piątek i w Wielką Sobotę.
Nazwa Ciemna Jutrznia bierze się z tego, że dawniej liturgia ta sprawowana była w godzinach porannych zanim wstało słońce. W liturgii przedsoborowej podczas odmawiania 14 psalmów, po każdym z nich gaszono jedną ze świec pozostawiając jedną zapaloną symbolizującą Chrystusa. Po zakończeniu liturgii uderzano zamkniętymi brewiarzami w ławki, co oznaczało krzyk ludzi przeciwnych Chrystusowi Panu.
Dziś już nie praktykuje się tamtych zwyczajów, pozostał tylko zwyczaj łączenia dwóch godzin liturgicznych Jutrzni i Godziny Czytań odmawianych w świątyniach w godzinach porannych.
